September 2024
Campus Oxford breidt uit met minimale CO2-impact
vv+ opvallend
In 2020 is gestart met de ontwikkeling van een nieuw deel van de campus van de Universiteit van Oxford: ‘Gradel Quadrangles’. Naast nieuwe studentenhuisvesting omvat het project ook een studieruimte, een muziekzaal en faciliteiten voor de aangrenzende New College School. Dankzij doordacht materiaalgebruik en installatiewerk wordt veel CO2 bespaard.
Het New College van de Universiteit van Oxford was in de 14e eeuw een echte trendsetter. De visie van de oprichter, William of Wykeham, leidde in 1386 tot de eerste vierhoek (quad) ter wereld. Dit model heeft sindsdien het ontwerp van onderwijsinstellingen beïnvloed en bepaald. Quadrangles, of kortweg quads, zijn typisch vierzijdige gebouwen met binnenplaatsen die alle huisvestings-, onderwijs- en sociale behoeften van een universiteit combineren.
Ook de nieuwste aanvulling in Oxford in de vorm van de Gradel Quadrangles volgt deze bouwstijl, maar dan op een moderne manier. Voor 75 miljoen pond is geïnvesteerd in een moderne interpretatie, ontworpen door constructeurs Price & Myers en David Kohn Architects. Daarbij ligt een speciale focus op het minimaliseren van de CO2-impact.
Omdat New College ernaar streeft om in 2035 netto een ‘zero-CO2’-status te bereiken, was duurzaamheid een belangrijke overweging bij het nemen van ontwerp- en bouwbeslissingen.
Materiaalgebruik
Een belangrijke bron om CO2 te besparen zijn de bouwmaterialen. Het bouwteam heeft naar schatting 732,6 tCO2e van de in totaal 775,1 tCO2e koolstofbesparingen van het project gerealiseerd door bewuste – en soms alternatieve – materiaalkeuzes. Voor het zover was, moest worden vastgesteld dat de architectonische vorm van het dak en de oppervlaktebehandeling van het dak niet haalbaar waren. Er volgde een herontwerp op basis van een haalbaarheidsstudie die met behulp van parametrische modellering zes alternatieve constructietypes en vijftien verschillende bekledingen onderzocht. Afgezien van criteria als kosten, programma en esthetiek, heeft het team voor elke optie gekeken naar duurzaamheidsparameters zoals opgenomen koolstof.
Uiteindelijk viel de keuze op een met lijm gelamineerde houtstructuur met mozaïekkleurige aluminium tegels op een enkellaags membraan. De positie van de benodigde Renolit Alkorplan Solar-profielen werd berekend met behulp van augmented reality (AR)-software, zodat vervolgens elk van de 4.000 veelhoekige tegels, van 3 mm dik geanodiseerd aluminium, nauwkeurig kon worden geplaatst. Verder heeft het projectteam het cement van de paalfunderingen en de onderconstructie vervangen door gemalen gegranuleerde hoogovenslak (GGBS). Het gebruik van lokale steen – Ancaster-kalksteen – voor de gevelbekleding heeft bijna nog eens 100 tCO2e bespaard.
Installatietechniek
Naast aandacht voor de bouwmaterialen spelen installaties ook een belangrijke rol in het duurzaamheidsverhaal. Briggs & Forrester realiseerde het brede pakket, variërend van een systeem dat het regenwater opvangt voor recycling, bovengrondse drainage en irrigatie tot de meer bouwkundige installatietechnieken waaronder de productie van warm en koud water, verwarming met aardgas, het leidingwerk, algemene ventilatie, rookafvoer en een gebouwbeheersysteem. Ook was het bedrijf verantwoordelijk voor het sanitair, de stroomvoorziening, de nood- en buitenverlichting, CCTV-camerabeveiliging, toegangscontrole, beveiliging, brandalarm, bliksembeveiliging en aarding.
Omdat Briggs & Forrester al in een vroeg stadium bij het ontwerpproces werd betrokken, was het mogelijk om parallel met de bouwkundigen de installaties in BIM mee te ontwikkelen. Hiermee konden direct doordachte keuzes worden gemaakt, waardoor de kans op noodzakelijke aanpassingen in een later stadium werden geminimaliseerd. Naast de engineering en het ontwerp nam het bedrijf tevens de daadwerkelijke installatie en het onderhoud op zich.
De uiteindelijke koolstofbesparingen die met de installatietechnieken zijn bereikt, heeft het bedrijf verder opgevoerd door het gebruik van duurzaam opgewekte elektriciteit op de locatie. Nog eens 17 tCO2e werd bespaard door het personeel aan te moedigen om park-and-ride, bus en trein – in plaats van hun auto – te gebruiken om naar de locatie te komen.
Tot slot zijn de gebouwen zo ontworpen dat ze tijdens hun operationele levensduur zo min mogelijk energie gebruiken. Zo zijn grondwarmtepompen gecombineerd met de juiste gebouworiëntatie, is een zeer efficiënte isolatie toegepast, de luchtdichtheid gemaximaliseerd en de ventilatie voorzien van warmteterugwinning. Hiermee voldoet het gebouw zelfs aan de Passiefhuis Standaard. De vraag naar ruimteverwarming en -koeling door het project zal minder dan 15 kWh/m2/jaar bedragen. De succesvolle CO2-besparende initiatieven van het team hebben de ICE Carbon Champion-status van het project opgeleverd.
Tekst: ing. Marjolein de Wit - Blok
Fotografie: David Kohn Architects, Renolit Alkorplan
Meer weten over innovatieve technieken en ontwikkelingen?
Meld u dan nu aan voor onze gratis nieuwsbrief.